Genezy wytwarzania zabawek
moglibyśmy się doszukiwać już w czasach antycznych, jednak rozwój zabawkarstwa
jako rzemiosła nastąpił w Europie dopiero w okresie reformacji. Zabawkarstwem
zajmowały się różne grupy społeczne oraz zawodowe, poczynając od dzieci,
których wyroby były zazwyczaj bardzo nietrwałe, rzemieślników, dla których było
to zajęcie dodatkowe, po artystów dbających o walory artystyczne danego
przedmiotu. Najogólniej zabawki możemy podzielić ze względu na materiał z
którego zostały wykonane. W Polsce rodzaj surowca był ściśle związany z
regionem. Produkcja zabawek drewnianych rozwijała się głównie w biednych,
lesistych terenach południowej Polski. Głównym zajęciem mieszkańców tych okolic
było wyrabianie drewnianych przedmiotów używanych w gospodarstwach domowych,
wykonywanie zabawek było zaś dobrym sposobem na zarobienie dodatkowych
pieniędzy. Wytwórstwem tym zajmowano się na ogół sezonowo i odbywało się ono
zimową, w czasie mniejszego nasilenia prac gospodarskich. Głównymi ośrodkami na łemkowszczyźnie były
Kunkowa ,Leszczyny oraz Pstrążne, bogate w zasoby leśne. Wykonywano przede
wszystkim ozdobne fujarki i grzechotki, ale również bąki, motyle na kółkach,
karuzele, kołatki, wózki, taczki, ptaszki kłapiące skrzydłami. Podstawowymi
materiałami do produkcji były takie drzewa jak: lipa, brzoza, olcha, topola,
rzadziej kasztanowiec i wierzba. Innym podstawowym i szeroko rozprzestrzenionym
typem zabawek były te wykonane z gliny. W wiekach ubiegłych zabawki gliniane
stanowiły, obok wykonywanych z drzewa, podstawowy rodzaj zabawek dziecinnych i
dlatego ówcześni garncarze traktowali ten dział produkcji jako wybitnie
dochodowy. Wyrabiali masowo miniaturowe dzbanuszki i miseczki, lepili figurki
zwierząt- głównie ptaszków, psów i koników. Jednymi z najmniej trwałych zabawek
były te wyrabiane z masy chlebowej, często przez dzieci. Swoją genezę
zawdzięczają wymarłej wcześniej tradycji lepienia wyrobów tragantowych-
wykonywanych z masy składającej się z cukru, mąki i aromatycznej żywicy. Oprócz
tych najczęściej spotykanych technik zabawkarstwa spotykamy również wyroby ze
słomy , wikliny, sitowia i rogożyny. Wykonywane najczęściej były techniką
wyplatania i uzupełniane różnymi dodatkami z innych materiałów. W miarę upływu
lat drewniane zabawki zastępowano plastikowymi , a współcześnie również
zmechanizowanymi i elektronicznymi. Dziś tradycyjnym wyrobem zabawek zajmuje
się tylko kilka osób, spośród których wyróżnia się Stanisław Naróg.
.
- Strona Główna
- Z dawnej Galicji
- I wojna światowa
- II Rzeczpospolita
- II wojna światowa
- Okres powojenny
- Kronika kryminalna
- Klęski żywiołowe i wypadki
- Łemkowszczyzna
- Biecz
- Gorlicko- jasielskie zagłębie naftowe
- Szlak architektury drewnianej
- Turystyka
- Region w starej fotografii
- Region we współczesnej fotografii
- Stare reklamy prasowe
- Rozmaitości regionalne
- Zanikające zawody regionalne
- Zwyczaje i obrzędy
- Kuchnia
- Krajobraz z wiatrakami
- Świat zwierząt
- Świat roślin
- O nas
- Współpraca
- Polecane strony
- Zostań Patronem
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz